Saturday, August 3, 2019

Thitin thla (August) Ni 3, 2019, Issue No. 31

PAGE - 1
TUALCHHUNG :
Boral : Pu H.Hautluanga H/o Pi Lalkhawngaihi, Buala Sec. a mi chu July ni 29, 2019, Dar 2:00 Pm khan Zemabawk Hospital-ah a boral. A ruang hi lumen niin a tuk July ni 30, 2019 khan vuiliam a ni.

Damlo : Pi Lalrinmawii W/o Lalzarliana, Damvea Sec. a mi chu zunthlum leh taksa chaklo avangin State Referral Hospital, Falkawn-ah enkawl mek a ni. 


##    Lalawmpuia D/o Pu Lalchhuanmawia, Damvea Sec. a mi chu lung lam fello leh rannung seh avangin State Referral Hospital, Falkawn-ah admit niin enkawl mek a ni.

##    Pu Lalhmangaiha S/o Pu R.Lalnunzira Damvea Sec. a mi chu Nerve lam \halo avangin B.N. Hospital, Kulikawn-ah admit niin enkawl mek a ni.

##    Pu Lalmuanpuia S/o Kapkira(L), Lalsavunga Sec. a mi chu taksa chaklo avangin Kulikawn Hospital-ah Admit niin enkawl mek a ni.

##    Pi Lalrothangi W/o Pu Lalthanmawia, Damvea Sec. a mi chu hmeichhe lam \hatlohna avangin State Referral Hospital, Falkawn-ah admit niin Aug. ni 2, 2019 khan zai a ni.

SRS ah hlan : Hlimen Presbyterian Kohhran chuan Central YMA SRS te \anpui nan Aug. ni 2, 2019 khan ` 10,000/- an hlan.

Hriatreng nan hlan : Pu Lalramlawma te chhung, Damvea Sec. a mite chuan an pa Thangkama(L) hriatreng na atan Thlanmual a dahtur tuizem (sintex) 2000lt YMA-ah a hlan a, an chhungkaw chungah hruaitu ten lawmthu an sawi tak meuh meuh a ni.

Insawn ta : Local Council chuan Aug. ni 2, 2019 (Zirtawpni) a\ang khan an Office thar chu an luah thla ta.

Bawlhhlawh thliar : AMC thuchhuak angin bawlhhlawlh thliar hran chu a kalpui dawn ta a, chuvangin, a hman dan leh a kaihhruaina (Pamflet)  leh Disposable bag chu tun thawhtanni atanga nilaini thleng sem chhuah a ni dawn a, chhugtin ten huntiam chhungin lak theuh tur a ni e.

HEADLINE :
Nungcha Leh Ramngaw Humhalh
- Lalmuanawma
3rd Position, YMA Day 2019 Essay Inziahsiak
Chhunzawmna......

    Nungcha leh ramngaw te hian Hmangaihtu an mamawh: Mihringte ang chiah hian nungchate leh ramngaw te hian hmangaitu an mamawh a, an awmna hmun ramngaw te chu humhalhsaktu leh hmangaihtu an mamawh a ni. Thing kan kih a, kan kut hleiin kan han sat leh pawp mai \hin hi zawng a mifing zialo hle mai. Chutiang tilo chuan duat takin enkawl ila, an him theih nan kang mei te siam lo ila, kut thak hnawih nana hmang ringawt lo hian Hmangaih takin i enkawl zawk ang u. Nungchate kan thah a, kan tihchereuh zel chuan kan ram neih chhun zimte hi hmun khawhar takah ala chhuak mai ang, chuvangin an tana kan tih theih tawk Hmangaihna in i enkawl hram hram ang u.
    Nungcha leh ramngaw te chenna hi kan siam leh thei: Tunlai khawvel mihringte chuan an hlutna leh mawina te kan hre \an zel a. Hmanlai mite chuan thah tumin silai nen an umzui a, ramngaw dur \ha tak mai te hal an chak tlat mai \hin. Chutiang kan tive dawn anih pawhin, silai aiah khawvel changkannain a ken tel, Thlalakna (Camera) te nen umzui zawk ila, ramngaw tha tak mai te hal lo in, an hlutna leh mawina kan hriat theih nan an thla mawi tak mai techu la zawk ta ila, chutichuan tichereuh lovin, kan humhalh thei zawk ang a, nasa takin an chenna hmun kan siam thei zawk a ni. Thangtharte hian, thingphun te hi i uar leh zual sauh sauh ang u, chu chuan nakin hunah an tan chenna in nuam tak kan siam thei a, ramngaw dur \ha tak mai te kan la nei leh thei a ni tih hriain, thingphun kawngah te humhalh kawngah te hian hei aia nasa zawk hian thawkho tlang ila, ramngaw nuam leh nungchate tualchaina hmun hi kan siam leh thei ani keini mihringte hian.
    Kan ram neih chhun zimte hi Thlaler hmun a kan siam loh nan chuan tun a\ang hian kan humhalh a ngai a, ram reh leh ram ro tak neih kan duh loh chuan Nungchate hi Hmangaih taka kan enkawl a, kan humhalh a ngai hle a ni. Mihringte tana nunna siam a, kan chakkhai kan lakna hmun, kan damkhawchhuahna tura Khuanu relsa tichhetu nilo in, kan theih tawpa humhalha enkawl hi kan tih ngei ngei tur a ni. Kan chhehvel boruak te a chhia a, tunlai hunah phei chuan khawlum avang ten kan buai fo ta, boruak thianghlim dawn tur kan nei tlem a, pi leh pute lo ngaihhlut em em \hin Zo Thlifim pawh dawn tur kan nei ta mang lo, Zo tui thiang tak mai pawh hmuh tur a awm tawh lo a, a vawhna leh a tui bikna riau te, an hlutna pawh kan hre ta manglo chu ani e. Chung zawng zawng bul in \anna chu kan vel ramngaw te kan tihchereuh nasat lutuk vang te, nungcha leh ramsate kan tihchereuh vang a ni. Green Mizoram tia kan sawi leh theih nan chuan nungcha leh ramngaw te hi kan humhalh a, an hlutna leh mawinate hriaa duat taka kan enkawla kan humhalh tlat hi a hun tawh takzet a ni.
    Kan ram hi Thaler hmun a chan mai kan phallo a, hmun khawhar tak leh reh tak mai a chan zawh mai loh nan, “Hawh u, Thangthar te hian, Nungcha leh Ramngaw te hi i humhalh zel ang u”.

PAGE - 2
EDITORIAL :
I  chanchin   engtia sawi nge i duh
    Mi tupawh mai hian thil tih duhzawng leh sawi duh zawng leh nuam tih zawng tak kan nei \heuh hlawm a. Kan duh zawng leh nuam kan tih zawng min \awmpuitute chu kan ngaina \hin, an bula awm pawh nuam kan ti thei hle thin. Chung mite chu \hian\ha a kan neihte an ni ber \hin.
    Tin, khawvel a lo piangchhuak tawh mihring tu pawh mai hian chanchin engemaw tal chu neilo kan awm lo a ni. Dam rei deuhin chanchin sawi tur an ngah a, a dam reilo deuhin an nei tlem deuh a ni ringawt mai. Kan chanchin neihte hi mahni ngeiin kan puangchhuak lo a nih pawhin; tuemaw tal chuan loh theih lohva min puanzarsak \ul hun chu a la thleng tho tho dawn. Tam takin chu hun chu an tawng tawh a, tuna nung dama la awmte pawh hian khawvel te hi a la awm zel a nih chuan kan la tawng vek dawn. Chu hun chu kan hnukchah /thih hun  hi a ni. Kan ruang chungah ding meuhin kan chanchin hi mipui hmaah puanchhuah hun a la thleng dawn. Chumi hun chuan engtin nge i chanchin sawi se i tih le?
    Tunah khan i chanchin sawi hi lo \ul ta thut se engtin nge i duh? Tun hun i hman dan leh hun kal tawh a nuam i tih zawng leh i thil tih leh sawi \hin te chu i chanchin an rawn sawi dan tur chu a ni dawn si. I chanchin i ruang chunga ding meuh a tuten emaw an rawn sawi huna; chhungte leh laina te tana hriat nuam tak nge i duh a, chhungte zah ruk veng veng na tur, tlip mawi harsa khawp chanchin? Duh thlan tur chi hnih kan nei \heuh a, kan dam lai (\hatlai) a tihfel ngei ngei ngai a ni si.
I CHANCHIN ENGTIA SAWI NGE I DUH?

ZIAKTUTE HUANG :
ZU KHUAHKHIRHNA DAN THAR..
    The Mizoram Liqour Prohibition Act, 2019 chu hman \an a lo ni ta, he zu khuahkhirhna dan thar hnuaiah hian heng zu in, ruih, kawl leh hralh chungchanga khuahkhirhna, dan bawhchhiatna leh hremtheihna te tun \umah hian tawite in inzir ho dawn teh ang..
 1. Section 5 (1) leh (2)na in a sawi angin mi tumahin he dan hnuaia phalna nei a nih ngawtloh chuan eng zu pawh.... (a) a la lut, thawnchhuak, keng kual tur a ni lo. (b) a kawlin, a lei emaw a hralh tura ni lo. (c) a siam tur a ni lo. (d) a siamna hmanrua bungbel leh damdawite a kawlin a nei tur a ni lo. (e) a thlawrna, bilhna leh dahkhawlna hmun a neiin a siam tura ni lo. (2) A in tur a ni lo.
2. Mi tupawhin Section 5(1) a bawhchhia a thiamloh chantir a nih chuan kum 5 thleng lungin tan leh pawisa cheng nuaih khat chawi a hrem theih a ni. Section 6(1)
3. Mi tupawhin Section 5(2) a bawhchhia a thiamloh chantir a nih chuan thla ruk thleng lungin tan emaw cheng sangnga thleng chawitir emaw a pahniha hrem kawp theih a ni.
    He tihlai vek hian thiamloh chantir tu Magistrate in lungin tang leh pawisa chawi kherlo in ni nga chhung emaw darkar 30 emaw chhung Excise & Narcotics Department staff emaw Police venhimna hnuaiah vantlang hna thawk turin a chungthu a rel thei bawk. Section 6(2)
4. Mi tupawh vantlang hmunah zu hnathawh avanga buaina siam emaw zu inhnu a lirthei khalh, thiamloh chantir anih chuan kum hnih thleng lungin tan emaw cheng singhnih chawi emaw a pahniha hrem kawp theih a ni.
    He tihlai vek hian thiamloh chantir tu Magistrate in lungin tang leh pawisa chawi kherlo in Ni hnih emaw darkar 12 chhung Excise & Narcotics Department staff emaw Police ven himna hnuaiah vantlang hna thawk tur in a hrem thei bawk. Section 6(3)
5. He dan Section 6(3) hnuaia zu ruih vanga a chungthu ngaihtuah chu a lehlam zawnga finfiahna \ha tawk hmuh a nih si loh chuan damdawi atan nilo ruih duh vang hrim hrim ang a ngaihtur a ni. Section 6(4)
6. Medical Doctor in register fel tawh phawt chuan mi zu a in leh in loh endika, finfiah tu atan tlinga pawm a ni. Section 6(5)
7. Miin zu a in leh inloh, endik leh finfiah nan breath analyzer hman theih a ni ang a, a result chu Court ah Evidence tlinga pawm tur a ni. Section 6(6)
8. Mi tupawhin he dan leh a kaihhruaina bawhchhia a, sawrkar notification in a bithliah ang zat zu a lo kawl chuan hetiang hian hrem tur a ni. Section 7
    (a) small quantity; thla ruk thleng lungin tan emaw cheng sangnga thleng chawi emaw a pahniha hrem kawp theih a ni.
    (b) Intermediate quantity; kum thum thleng lungin tan emaw cheng singkhat thleng chawi emaw a pahniha hrem kawp theih a ni.
    (c) commercial quantity; kum khat aia tlemlo kum nga thleng lungin tan emaw cheng singkhat aia tlemlo cheng nuaihkhat thleng chawi emaw a pahniha hrem theih a ni.
    (Hetiang hian sawrkar chuan thuchhuah a siam... upto 1 litre 1000ml as small quantity, 10 litre 10000ml and above commercial quantity.. No.J25011/10/2019-EXC/1 Dated Aizawl the 29th May,2019 Commissioner & Secretary Govt. of Mizoram Excise & Narcotics Department)

PAGE - 3
HRIATTIRNA :
Road Protection thuchhuak
    Thlanmual kawiah leh Venglaikawn-ah lirthei eng chi mah chhunlamah emaw zanlamah emaw dah lo turin kan in hriattir nawn leh a, tilui a man kan awm a nih chuan action lak a ni ang.
    Tin, Venglaikawn hi a chep em avangin 407 chin chunglam chu rokhawlhna bik tak avanga kan ding zawk emaw a nih loh chuan din phal a ni lo tih kan inhriattir nawn leh bawk e.
-Sd/- Secretary

Thlanmual-ah  sintex  dah
    Thlanmual-I ah plastic tuizem (Sintex) litre 2000 dawng dah fel a ni ta a. PHE Tui Connection pawh fit fel mai turin tihfel a ni ta a ni. Hemi hman dan tur hi Branch YMA lamin ruahmanna felfai takin a la siam dawn a, thlan siamtute tan a \angkai hle dawn a ni.

Bawlhhlawh lakkhawm
    AMC chuan  bawlhhlawh lakkhawmna hmuna thliar hran (Segreation waste at Source) \an a tum ta a, hetiang hian ruahmanna siam a ni :-
    Bawlhhlawh hrang hrang te:-
.a)Hazardous & e-waste - Electronic thil, oil, insecticide, pesticide, rawng, Styroform leh chemical chi hrang hrang te a huam ang.
b) Plastic waste - Plastic leh akaihnawih hrang hrang te.
c). Dry waste - Bawlhhlawh|awihthei lo, rubber, darthlalang, thir etc.
d) Wet waste - bawlhhlawh \awih thei ho.
    |awithei chi hi bag \awihthei chi ah dah \hin tur a ni a, tawihthei lo ho chu plastic bag a dah theih a ni ang.
    Hei hi AMC lamin ruahmanna an rawn siam dan a ni a, a hlawhtlinna kawngah mipui nena thawhhona a pawimawh hle dawn a, faina kawngah hma kan sawn zel ngei na turin \an i la zel ang u.

Advertisement...
Plastic hman khapna thupek
        AMC areas huam chhungah 1st August, 2019 a\ang hian plastic bag reng reng 50 micron aia pan hman, kawl leh ken a khap a ni. Hei bakah hian plastic palstic a\anga siam bûr, thleng, no leh fian ang chi a hmun lova paih khap a ni bawk.
        Dan bawhchhia chu The AMC Plastic Waste Management Bye-Laws, 2019 leh The Mizoram Municipalities Act, 2007 hmanga hrem theih an ni.
        He khapna thupek hian Bio-Medical Waste Management Rules, 2016 hnuai a aphal chin bag leh AMC in a bika phalna a pekte chu a huam lovang.

    Sd/- Dr. H.Lalthlangliana
(2-1)    Municipal Commissioner, AMC

LAWRKHAWM :
CHHIATNI REPORT
    Pu H.Hautluanga puala buhfai leh pawisa khawn khawm dan leh thlanlaih dan ziaka hmuhtheih chin :-
    Section            Chhung
kua    Buhfai    Pawisa    Thlanlai
       
    Buala                   132          144         1180        19
    Damvea               126          146         1280         7
    Kapdaia                124         142         1100        12
    Lalsavunga            38            39           360         4
    Saichhuma           105         113           930         10
    Vawmphunga         58           64           560         3
                   Total    583          648         5410         55
    Buala Sec. te hi chhiat tawk Section an ni.

CAMPING ATAN THILPEK PE
    Hlimen Branch YMA chuan YMA Hall-ah Crusade a buatsaih hnuin Gospel Camping a buatsaih chhunzawm leh a, heng mite hnen a\ang hian thilpek dawn a ni.
    1.    Lalrinmawia (SC)    `    1,170/-
    2.    Lalhmingi (VP)    `     500/-
    3.    Hrangchhuana (BS)    `    500/-
    4.    IKK    `    1,000/-
    5.    Zirnunmawii (DV)    `     1,000/-
    6.    Lalnunsanga (BS)    `     500/-
    7.    C. Lalhmingthanga (KD)    `     500/-
    8.    R. Thangmawia (LSV)    `     500/-
    9.    Chalhnuna (BS)    `     1,000/-
    10.    Vanlalruati (DV)    `     500/-
11. Vanlaltluanga (VP)    `     500/-
12. B.K. Remmawia (SC)    `    100/-
13. Zoliankunga (BS)    `    200/-
14. Lalremmawia (LSV)    `    1000/-
15. N. Zokunga (VP)    `    500/-
        Heng bakah hian PHED Hlimen, Lalnghakliani (BS), Zoramthari (VP), Zamliani (SC), George Lalzahawma (SC) ten thil dang mamawh leh ei leh in te an tum bawk a ni. Camping hi Aug. ni 2, 2019 zan khan khar a ni.

Insawn ta
        July ni 29, 2019 khan UPHC, Hlimen chu anmahni hmun nghet, building thar, Thelretkawnah an insuan lut ta a, zing dar 10 vel a\anga insuan \anin chawhnu dar 2 leh chanve velah inthiar zawh a ni.
        UPHC insawnna hi Local Council, Branch YMA ( Exe. Committee & Section OB te) leh MUP ten an pui a, tin, bungraw thiar nan Pu Than\huama te, Pu Lawmtluanga te, Pu Lal\huamliana ten an lirthei an thawh bawk. Hemi ni hian inremfel vek hman a nih loh avangin a tuk leh lamah MHIP ten an remfelpui niin thudawn a ni bawk. Urban Health Centre (UHC) ni \hin kha  kum 2014 a\ang khan Urban Primary Health Centre (UPHC) ah hlan kai a ni.

UHPC LAWMTHU
    July ni 29, 2019 a UPHC  kan insawnna a minpuitu Local Council, Branch YMA , MUP leh bungraw phurh nana lirthei thawhtu Pu Than\huama, Pu Lawmtluanga leh Pu Lal\huamliana te leh abul hnaia awm min puitu zawng zawngte chungah kan va lawm em. He chanchinbu kaltlanga kan lawmthusawina hi min lo pawmsak turin kan ngen tak meuh meuh che u a ni.
UPHC, HLIMEN STAFF

PAGE - 4
KEIMAHNI :
Hlimkhawpui Budget
    Hlimkhawpui  May & June 2019  thla Budget  pe tla tawh te:
1.    Buala Sec.    2. Kapdaia Sec.
    Buala Sec. ten kumin chhung Budget an tlak fel ta bawk.

ILP Check runpui neih a ni
    Central YMA thuchhuak angin Aug. ni  1, 2019 (Ningani) zan khan Mizoram pumah Inner Line Permit (ILP) check runpui neih a ni. Mizoram pumah hnamdang (vai) ILP neilo leh ILP nung tawh lo mi 1198 man an ni a, Aizawl District bikah mi 876 man an ni.
    Hemi zan hian Hlimen Br. YMA pawh Section tinah insem darhin ILP check a ni a, ILP neilo leh felfai lo mi 19 man niin Kulikawn Police Station-ah thawn phei an ni.

YMA in ral
    July ni 31, 2019 zan khan Pu H.Hautluanga ralna hun hman a ni a, ralna pawisa tlingkhawm ` 9,550 chu a chhungte hnenah hlan a ni.
    Tin, Pu Hautluanga chhungte hian \angkai taka hman atan YMA ah puan 2 an hlan let bawk. Hetiang puan hlan te hi Branch YMA chuan lawm takin a dawng \hin a, \angkai takin a hmang leh \hin a ni.

|hutthleng siam
    Buala Sec. chuan \hutthleng siambelh/siam \hat tumin hma a la mek zel a, hemi atan hian Section huamchhunga chhungtinte hnenah vehbur khawn a ni dawn a, \hutthleng kan mamawhna hria a, \hahnem ngai taka lo thawh \heuh turin Buala Sec. hruaitute chuan kan ngen a ni.
    Tin, chhungte boralta  hriat rengna atan donate duh kan awm a nih chuan ` 650 in \hutthleng pakhat zel a donate theih dawn a. Donate duh chuan Section hruaitute hnenah a inhriattir theih reng a ni.
    Sd/- Secretary

Advertisement...
MD Septic Tank Service
    Septic Tank khat paih fai , Commode block, pipe fit, soakpit \halo leh a thar siam pawh kan ti thei reng e. Kan sulhnu a felfai a, senior leh rintlak  kan ni e. Kan rate a tlawm bawk.

Regd. No MSR542,                              Ph.No
(20-17)                                        9436199884, 9862476439

Septic Tank khat tan
    Septic Tank-ah harsatna i nei em le? I neih chuan min rawn bia la, i harsatna zawng zawng kan lo sutkiansak ang che. Fai taka paih leh Soakpit hlui leh a thar pawh kan repair thei a, Commode Block leh pipe fitting pawh kan ti thei bawk e. Rate chu inbiakremna ang a ni ang.

 (10-4)   VL-a,        Ph.No : 9402344486,      9615266170

KAN |HEN TAK
 
Pu H.Hautluanga (kum 67):-

    Pu H.Hautluanga hi Pu H.Saitawna(L) leh Pi Sangkhawli (L) te fahmingkoh ni turin March ni 23, 1952 khan Mualcheng khuaah a lo piang a, an unau hi hmeichia 3 leh mipa 8 an ni.
    Pu H.Hautluanga hi Pi Lalkhawngaihi nen inneiin fa - hmeichhia 4 leh mipa 2 an nei a ni.
    Pu Hautluanga hi pa taima leh chhel tak, mi zaidam, tu leh fate leh chhungkaw hmangaih em em a ni. |henrual ngaina tak a ni a, kohhran lamah pawh a phak tawka inhmang \hin mi, kohhran in mawhphurhna a pek angte pawh zo taka hlen chhuak \hin mi a ni.
    Kum 1973 khan Forest Deptt. hnuaiah hna thawk \anin, he a hna avang hian khaw hrang hrangahte awm kualin kum 2013 khan Forester in Full pension in a chhuak ta a ni. Hemi kum vek hian Hlimen-ah in leh lote leiin awmhmun a bengbel ta a ni.
    Kum 2018 March thla khan insawisel \anin Falkawn Hospital lamahte inentir a ni a, chawkawng cancer a ni tih hmuhchhuah a ni a, hemi hnu hian cancer treatment hrang hrangte tih zui nghal a ni a, mahse ziaawm lam pan hleithei lovin damdawi in pawh vawi engemaw zat panpui a ni. Tichuan kum 2019 June thla tawp lam khan lo chaklo zualin Falkawn lamah endoscopy te tih leh a ni a. Hemi hnu July thla tir lam khan Zemabawk Cancer Hospital-ah admit leh niin hun engemaw chen enkawl a nih hnuin July ni 29, 2019 (Thawh\anni) chawhnu dar 12:30 vel a\ang khan tlahniam lehzualin chawhnu dar 2:00 khan chatuan ram min lo pansan ta a ni.

Advertisement...
Public Notice
        Aizawl Municipal Corporation (AMC) chuan The Solid Waste Management Rules, 2016 angin, 1st Aug. 2019 a\angin Local Council kaihhruaina hnuaiah bawlhhlawh lakkhawmna hmun thliarfel (segregation of waste at source) hna a kalpui dawn ta.
1.    Hazardous & E-Waste lakkhawm ni - Thlatin Zirtawpni hmasa ber
2.    Plastic Waste lakkhawm ni - Kartin thawhlehni apiang.
3.    |awih thei (Wet Waste) lakkhawm ni - Thawh\anni, Ningani, Inrinni
4.    |awih thei lo (Dry Waste) lakkhawm ni - Thawhlehni, Nilaini, Zirtawpni
    Bawlhhlawhte hi fel taka fun/tel khawm tur a ni. Chhungtinin bawlhhlawh paih man atan an pek (public contribution) hi The AMC Solid Waste Management Bye-Laws, 2019 angin Rs 50-200 a ni a, Local Council ten hemi inkarah hian rate an bithliah fel ang.
    Chhungtin te lo in buatsaih a, Local Council hmalakna lo \awiawm a, lo zawm vek turin ngen leh hriattir an ni.
    Sd/- Dr. H.Lalthlangliana
(2-1)    Municipal Commissioner, AMC

No comments:

Post a Comment

Pawltlak thla (December) Ni 28, 2019, Issue No. 52

PAGE - 1 TUALCHHUNG : Damlo : Pi Rohlupuii W/o Lalliantluanga(L), Kapdaia Sec. a mi chu thluak a khawsik lut avangin hun engemaw ch...